سنت دیرین/داریوش روحی
بایادلبت دیشب تاصبح نخوابیدم
برماه نگه کردم رخسارترادیدم
درباغ رخت جانا همراه دلم گشتم
زان بسته لب غنجه من برگ گلی چیدم
درگلشن دل کشتم ان برگ بخون دل
صدباغ گلم بشکفت زان غنچه که بوییدم
سرخوش به چنان باغم صدبلبل شوریده
سروی به چنان قامت درسایه ان بیدم
هرکس به کناری خوش همراه نگار خود
زان جمع یکی بلبل ازرده زغم دیدم
درجمع خوش مستان سربرده به زیر پر
ازعاشق افسرده احوال بپرسیدم
باصوت حزین خوداوعقده دل بگشود
گفتاکه زخارگل عمری است برنجیدم
درباددی وسرمامن همره گل ماندم
سررازحریم گل یک لحظه نتابیدم
چون دست خزان گل رادرباغ وچمن پژمرد
درسوگ نگارخودصدنوحه سراییدم
اینک که دم عیش است خاراست جواب من
یک لحظه لب غنچه ازوصل نبوسیدم
گفتم که مکن شکوه این سنت دیرین است
صدناززمعشوقه درباغ جهان دیدم
چون عشق به جان افتاداسوده نشایدبود
اشوب وبلادارداین عشق چوفهمیدم
روحی
چند نوخسروانی با الهام از جاودانیاد مهدی اخوان ثالث/محمد جلیل مظفری
سطر های داخل " گیومه " از م. امید
خیمه زد در دفتر من "پادشاه فصل ها پاییز"
"از تهی سرشار" از ناگفته ها لبریز
یک غزل روئیده با گل واژه های زرد و شور انگیز
ریخته هم برگ و هم بارم
هی غزل می گویم اما درد در هر لحظه اش جاری است
"باغ بی برگی که می گوید که زیبا نیست؟"
گفتن از چشم تو شاید هم زمان هم کفر و دین باشد
شاعری می گفت:
"هی فلانی زندگی شاید همین باشد"
روئیده پژواک نام ِ تو در خلوت من
کی می شود شور بر پا کنی باز
"ای شط شیرین پر شوکت من"
قاصدی از تو نیامد هیچ، حتی هم سوارت
گم شد اندر راه پر پیچ ِ محال ِ آرزوها
"ای درخت معرفت جز شک و حیرت چیست بارت"
به شب این گونه گر تا صبح بشمارم غم خود را
گل نیلوفرم می خشکد اندر سایه ی مرداب
" و شب شط جلیلی بود پر مهتاب"
رفتم اما دیر فهمیدم
تا فراسوی حضیض نا کجا رفتم
"با تو دیشب تا کجا رفتم"
دلش دریایی اما سینه اش سرشار رویا بود
نمی دانست در بند جنون زندانی درد است
"یکی از ما که زنجیرش کمی سنگین تر از ما بود"
مر ا دیشب تب عشق تو در هذیان به یاد آمد
الا ای خانه ات ویران
"چه می گویی که بی گه شد سحر شد بامداد آمد"
_محمد جلیل مظفری_
در سال انقلاب /محمد علی شاکری یکتا
گفتی سلام . خوبی؟
**
گفتم به خنده : خوبم و حالی نیست!
از رنگ و روی آینه پرسیدی
- روز وشبش شکسته ،
ملالی نیست.
گفتی هنوز تشنه ی دیداری؟
گفتم : همیشه .
تشنه چو بوتیمار
دُم می زنم به ساحل و می خوانم
آری
اگرچه آب زلالی نیست.
گفتی هنوز بوی خوشی دارد
آن یاس پیر خانه ی همسایه ؟
گفتم تمام شاخه و برگش ریخت
همچون طناب کهنه ی پوسیده
بر تیرک خیالی خود آویخت.
پرسیدی از جوان غزلخوانی
در کوچه باغ نیمه شب خرداد
آواز عاشقانه که سر می داد
لب می گزیدم از سر حیرانی.
گفتم که تار صوتی احساسش
در سال انقلاب طناب و دار
خشکید و پنجه زخمی حسرت شد
در مرگ زخمه ،
سکته ی سیم تار
لب بسته اینک از سر ناچاری
جز گنگ سالخورده ی لالی نیست.
گفتی : کبوتران خانه کجا رفتند؟
گفتم نپرس.
پهنه ی اشکی شد
این گونه های سرد چروکیده
در خاطرم زبانه ی آتش بود
از یاد خون چکیدن و جان دادن
جلاد خنده رو
صیقل زنان به تیغه ی چاقویش
وردی به لب گرفته ، دعا یی گفت
هنگام سر بریدن کفترها.
**
خون کبوتران من است آنجا
در متن هر سپیده که می بینی
ما را به یاد آن همه خونین بال
شوق پریدن است و
مجالی نیست.
شانزده آذر 1394
شعری از ابوالقاسم الشابی/زهرا ابومعاش
ابو القاسم الشابی در سال ۱۹۰۹ میلادی در تونس به دنیا آمد. "ابو القاسم" فرزند بزرگ خانواده بود و از کودکی از بیماری قلبی رنج می برد. اشعار او هم شامل غزلیاتی عاشقانه در نهایت لطافت و زیبائی و هم شامل اشعار حماسی و انقلابی می باشد. اشعار حماسی او همواره ملتها را به شورش علیه ستم خودکامگان فرا می خواند و از سکوت و خاموشی و تسلیم برحذر می دارد."ابو القاسم الشابی" در سال ۱۹۳۴ میلادی و در اوج جوانی در سن 25 سالگی بر اثر نارسایی قلبی در گذشت و به خاطر محبوبیت فراوانی که در میان ملت خویش داشت، بارگاهی بر روی سنگ قبر او برای یادبود بنا شد.شعر زیر یکی از دهها شعر زیبا و عمیق "ابو القاسم الشابی" می باشد.
الا ای ستمگر خود کامه ،
ای دوستدار تاریکی و دشمن زندگی..
ناله های ملتی ناتوان را به سخره گرفتی
و دستانت از خون این ملت گلگون شده است.
جادوی هستی را به هم ریختی
و خار و خاشاک در دل آن کاشتی..
هشدار ! بهاران تو را نفریبد .
هوای دلگشا و نور سپیده دمان فریبت ندهد !
در افق بیکران تیرگی هولناکی پنهان است..
غرش رعد و فریاد باد در راه است..
هشدار ! زیر خاکستر، لهیبی آتشین پنهان است ،
هر که خار و خاشاک بکارد بی گمان زخم درو خواهد کرد.
نگاه کن ! آن جا را...من سرهای بریده و شکوفه های امید را درو کردم..
و سینه ی خاک را با خون سیراب نمودم .
وآن قدر با اشک آبیاری اش کردم تا مست شد.
به زودی سیلی تو را با خود خواهد برد...سیل خون.
و تند بادی شعله ور نابودت خواهد ساخت.
شعر را به زبان اصلی در ادامه بخوانید :
الا ایها الظالم المستبد
حبیب الظلام ، عدو الحیاة
سخرت بأنات شعب ضعیف
و کفک مخضوبة من دماه
و سرت تشوه سحر الوجود
و تبذر شوک الاسی فی رباه
رویدک ! لا یخدعنک الربیع
و صحو الفضاء و ضوء الصباح
ففی الافق الرحب هول الظلام
و قصف الرعود و عصف الریاح
حذار ! فتحت الرماد اللهیب
و من یبذر الشوک یجن الجراح
تأمل ! هنالک .. أنی حصدت
رؤوس الوری و زهور الأمل
و رویت بالدم قلب التراب
و أشربته الدمع حتی ثمل
سیجرفک السیل،سیل الدماء
و یأکللک العاصف المشتعل
دو شعر طنز/خلیل جوادی
حق تقدم
اگـــه یـه روز رفتی یه جــــای دنیــــــا
واسه خودت ماشین خریدی اونجــــــا
یه چی بخر شبیه پیکـــــان بـــــــاشه
صندلیاش مدل جـــــوانـــــان بـــــاشه
وقتی کـــه پشت فـرمونش نشستی
خواستی بفهمن کـه کجایی هستی
اوّل کـــــــــار واســـــــــه جلو پنجـره
یـــــه نعل اسب عــالی یـــــادت نـره
یـــه وخ خیـــال نکن حــاجیت جـواده
اون ورِ دنیـــــــا بد نظـــر زیـــــــــاده
تسبـیـــحتــو بـــپـیـــچ دور شصـتـت
مبــــایلـــتم در آر بگیـــر تـــو دستت
رعـــــــــــــــایت حــق تقــــدم بـــده
گــــــــازو بگیر به هچکی ام را نـــده
بـا هر کی خواس جلـو بیفته لـج کن
برو جلوش فرمــونـــو فوری کــج کـن
یـه دفـه مثــل اسب وحشی رم کن
روی تـمـــوم آدمــــــارو کــــم کـــن
همیشه دوبلـه واستـا راهو سـد کن
افسر اگــــــه نبــود چراغــــو رد کـن
سبقتو هر جور کــه دلت خواس بگیر
از چپ اگـــه مشکـله از راس بگـیــر
تــــا می بیـنی را نمیرن جمـــــاعت
لایی بکش بــــــرو بــا اند ســــرعت
نذار کسی تـــــــورو معـــطـل کنــــه
هیچکی نباید بـــا تــو کـل کــل کنه
پشت چـراغ اگه جلوت واســــتـادن
چراغ که سبز شد یــهو بــــوق بـزن
تمـــوم آدمــــا بــــه جـــز تــــو خُـلن
نمیـــدونن چـــــــراغ چـــــیه مُنگُـلن
همه به جز تو دست و پــــا چُلُـفتن
بـــــوق نـــزنی مـمـکـــنه را نیــفتن
راستی کــمر بنـدتو هــیچوخ نبـند
محل نده بـــه این چیــزای چـــــرنـد
هر کی کمر بندشو بسته هــو کـن
خودت فقـــط روی شکـم ولــــو کـن
همینجوری که پشت رل نشـستی
بذار هـمه خیــال کنن کــــه بستی
گشنه شدی یه موقه پشت فرمون
یــه چی بذار تــــو دهنت بلمبــــون
دستــتو بیـــرون ببــــــر از پنجـــــره
هر چقد آشغال داری شوت کن بره
تخـمه اگـــه خوردی لُپاتـــــو پُف کن
پوستشو تـا هر جا که میره تُف کن
فردوسی
اونـــا کــه میــمیرن مـیرن تــــو بــرزخ
قـاطـی میشـن اهــل بهشت و دوزخ
کـــار همـــــه اونجــــا بخـور بخـــوابــه
تــــا روز آخــــر ، کــه حساب کتــابــه
اونجــــــا یـــــــه سـیستم اداری داره
واســــــه خودش ســاعت کاری داره
سیـستِم اونجــــارو میگـــن عــالیــه
کـــلِّ لـــــــوازمــــش دیجـیـتــا لـیــــه
فــرشتــه ای هست کـه کارش اینه
صُب تـــاشـب اونجـا بگیـــره بشینه
کـارکـه نباشه حــوصله ش سرمیره
میشـینه بـا کــــامـپیــوتــــر ور مـیره
مـیخواس تــــوی کـامپـــیوتـر بگــرده
رف تـــو پــــروفـــایل یــه پیره مــرده
کــــامپیوتــر یکی دو دفه گف: دینگ
پـــرید توی گــزینه ی " دیپورتینگ "
فرشته هه دسپاچه شد کلیک کــــرد
کامپیوتر بدجوری جیکّ وجـیک کـــــرد
یهــــو در یـــــــه قــبر کهــنــــه وا شد
یـــــه پیــــره مـرد بـــــــا شکـوه پا شد
ازش ســـوال کـــــــردن اسـمت چیـــه
گفـت: ابــوالقــــــــــاسم فـــردوسیـــه
یکـی دوروز نشس تـــــوی یــــه میدون
دیـد نمیشه پـــا شـد اومــد تـــو تهرون
زمـین نفس کشـــید و بــرفــا آب شــد
بهـــــــار اومـد دوبـــــــاره انقــلاب شـد
هـــوای تهــــرون یــه نمه ملــس بــــود
مــزّه ی زنـــدگی حســابی گــــس بود
باز شب عــید اومــد و رختــا نـــــو شد
فصـــل شلــــوغــی و بـــدو بــدو شــد
شاعر شـــــــاهنــامه خوشحـــال شد
دستـای اون رو شـونه هاش بــال شد
بعــد هـــــــزار و چــند ســـــــال دوری
اومده بود چهـــــار شنــبه ســــــــوری
آتــیـش روشــن جـــوونهـــــارو دیـــد
اونم یه بــــار از روی آتیــــش پـــــریــد
مـــامـــورا اومـدن بهـش گیــــر دادن
چن نفـــری دور و ورش واســتــــادن
بــا حـرفاشـون کلی بهش نیــش زدن
گـــــرفــتــنــو ریشــــشو آتـیـش زدن
شاعــر شاهنـــــــــامه بـــا حــــال بــد
رفت و نشــس ریشـــشو بــــا تـیــغ زد
خـلاصــــــه، تصـمیـــم گـرف نــــو بشه
صــاحب کت شلـــــوار و پالتـــــو بشـه
رف جلـــــو مغـــــازه پشـت ویتــریـــــن
دیـد همه ی لبـــاسا هَـس مـدین چین
مـو بـه تنـش همـون دقیقه سیــخ شد
یـه خورده واستاد به لبـاســـا میخ شد
مغــــازه داره گفــت : عــزّت زیـــــــــاد
دایــی ، بــــرو کنــــار بذار بــــاد بیــــاد
بـــــا اینــکه چــرت و پـرت گفت یــــارو
شـاعـر شاهنـــــــامه رفـت اون تــــــو
بــــه قـول مــا یـه خورده پالتار خریـــــد
شــال و کـلاه و کـت و شلـوار خریــــد
دستــشـو تـــو جیب بغـل فـــرو کــــرد
اشــــرفــی قـــــــرن چهــارو رو کــــرد
شـــــاعـــر مــــــا بعد خـــــرید هنگفت
به شیوه ی خودش به اون جوون گفت:
------------------------------------
شمـا را چه رفته ست کاینسان خـُلید؟
چــــــرا جــمــلـــه ژولـــیده و بُنجـُلید؟
چــــرا سیــخ سیـخــی شــده مویتان؟
چـــــرا مــثل زنهـــاست ابـــــرویتـــان؟
تـو مردی اگــــر، چیست آن موی مِش؟
بـــرو از سیــــــاوش خجــــالت بکـــش
هــــزاران چــو تــــو لندهــــــــــور پلیـد
نیرزد بــه یک مــــــــوی گـــُرد آفــریـــد
اگــــر لشکــــر انگیـــــزد اسفنـدیـــــار
دگـــر مـــــوی مِش کرده نــاید به کــار
تــورا پــــاردم گــــردد آنگـــــه عِنـــــان
همی می کنی پشـت بــــر دشمنــان
تــــویی کـــه بـــــه مـن تکّه انداخــتی
گمـــــــانم مــــــرا خــــــوب نشناختی
ابـــوالقــــــــــــاسمم بنده ، فردوسیََم
حکیـــــــــــم زبــــــان آور طــــــوسیَم
کنون زیـــــــــــر این گنبد نیـل فــــــام
همــــه مــر مـــرا می شناسند نــــام
--------------------------------------
یــــه لحظـــه بعــــدِ اون صـدای کلفت
مــــرد فروشنده بــه فــردوسی گفت:
خودت که نـــــه، میدونتــو میشناسـم
از تـــو کسی چیـــزی نگفتــه واســم
ببینمت، تــــــو شاعــری راس راسی؟
"مــــریم حیـدر زاده" رو میشنـــاسی؟
راستی یه چی بخوام، ازت بر میـــــاد؟
ترانـــــه ی رپ از کارات در میـــــاد؟
پسر خالـه م میخواد کاست جم کنــه
یه چیزایی میخواد سر هـــــــــم کنــه
میخوام بـــــراش چیــزای مشتی بگی
هفش تـا شعـر شیش و هشتی بگی
بیـــــا ، اینم یـــه کـــاغذ و یـه خودکــار
یــــه چی بگوتومایه های " شاهکــــار"
امّـــا تــورو جـــون مـــامــانت استـــــاد
چیزی نگی که گیــــر بــدن تو ارشـــاد
---------------------------------
شاعــر شاهنــــامه ســری تکون داد
هیچّی نگف، فقــط پـــا شد راه افتـاد
دید نمیتـونـه بـــــا همــــه بجنگــــــه
هرجـــا کـــــه میره آسمـون یــه رنگه
بنـده خـــدا دلش میخواس خیلی زود
دوبــــــــاره بــــرگـرده همونجــا که بود
طفلی نشس همینجوری غصّه خورد
یه روز نوشتند ، کــه دق کرد و مرد